Hoe een knallende lekke band me liet voelen hoe mijn zenuwstelsel werkt
en hoe ik terugvond wat ik echt nodig had)
Sommige momenten lijken klein, maar raken iets groters aan. Zoals afgelopen zaterdag. Michiel en ik hadden eindelijk weer eens tijd voor ons tweeën. Iets wat al een tijdje op mijn wensenlijstje stond: samen fietsen langs de Linge. Geen kinderen, geen werk, gewoon wij samen. Zon op ons gezicht, de wind in de rug, bloesem langs de dijken… het voelde als vrijheid, als verbinding. Even niets hoeven, alleen maar genieten.
Mijn hoofd voelde licht en ontspannen. Alles in mij zei: hier ben ik veilig, hier ben ik verbonden. Dit is de staat waarin het hoofd zich herstelt, oplaadt en openstaat voor contact – de ventrale vagus is dan actief, het deel van het autonome zenuwstelsel dat je helpt om je verbonden, kalm en aanwezig te voelen.
Maar de terugweg bracht een onverwachte wending.
KNAL.
Een stoeprand. Een harde plof. Mijn band liep direct leeg. Ik schrok enorm. En daar was-ie: die razendsnelle omschakeling in mijn systeem. Van ontspannen en verbonden naar stress en frustratie. Mijn lijf ging in de ‘actie-stand’: hartslag omhoog, ademhaling sneller, spieren aangespannen, adrenaline door mijn lijf. Ik schoot in de orthosympathische modus, oftewel: fight or flight. Ik begon te mopperen, vloekte hardop. Alles in mij wilde dit fixen, oplossen, dóór.
Toen duidelijk werd dat er niets meer aan te doen was, zakte het ineens weg. Ik kon niet verder, kon het niet oplossen. En dat raakte me dieper dan ik verwachtte. Ik voelde me machteloos. Gefrustreerd. Gespannen, maar tegelijk ook leeg. Ik ging zitten in de zon, stil. Niet meer boos, maar ook niet meer echt aanwezig.
Dat is de dorsale vagus – de andere kant van ons parasympathische zenuwstelsel. De ‘freeze’-stand. Deze treedt in werking als vluchten of vechten geen optie meer is. Je lijf schakelt dan over op bescherming door terugtrekking: energiebesparing, afsluiten, een gevoel van afgescheiden zijn. Het is een staat die we vaak herkennen als ‘het even niet meer weten’, ‘afhaken’ of ‘gewoon doormodderen’.
Maar dat moment op het gras in de zon werd een kantelpunt. Ik besloot mezelf iets goeds te gunnen en een terras op te zoeken. Een fijne plek in de zon, een kop koffie, een lekkere lunch, even niets moeten. En toen gebeurde er iets bijzonders.
Een vrouw stond zoekend om zich heen te kijken – ook zij wilde op het terras zitten, maar er was geen plek. Ik stelde voor dat ze bij mij aanschoof. Wat volgde was een onverwacht warm en open gesprek. Heel spontaan, heel gewoon. Maar ook heel waardevol. We spraken over van alles, alsof we elkaar al langer kenden. Ondertussen was Michiel alvast terug gefietst en hij kwam me later weer ophalen.
En daar was het weer: mijn ventrale vagus die opnieuw actief werd. Ik voelde me kalm, verbonden, rustig. De spanning gleed van me af. Ondanks de pech had ik een heerlijke dag gehad. Niet perfect, maar wel echt.
Wat ik je hiermee wil meegeven
Je autonome zenuwstelsel is als een onzichtbare gids die voortdurend afstemt op wat jij nodig hebt om te overleven én te floreren. Het bestaat uit drie hoofdtakken:
🧠 Orthosympathisch – ‘actie, alertheid, stress’: klaar voor vechten of vluchten. Handig in een noodgeval, maar niet bedoeld om constant ‘aan’ te staan.
🧠 Dorsale vagus – ‘terugtrekken, bevriezen’: wanneer je systeem zich overweldigd of machteloos voelt. Je kunt je dan moe, afgevlakt of afgesloten voelen.
🧠 Ventrale vagus – ‘rust, verbinding, veiligheid’: je natuurlijke staat van zijn waarin je kunt herstellen, contact maken en genieten.
We schieten de hele dag heen en weer tussen deze standen. Dat is normaal. Wat belangrijk is, is dat je leert herkennen waar je zit – en dat je weet hoe je terugkomt in die fijne, veilige ventrale vagus-stand.
Voor mij helpt het om buiten te zijn, te bewegen, fijne gesprekken te voeren en bewust adem te halen. En soms helpt het ook om te accepteren dat dingen even tegenzitten, om dan juist zachtheid toe te laten.
Die fietsrit herinnerde me eraan: we hebben niet altijd invloed op wat er gebeurt, maar wél op hoe we ermee omgaan. En dat begint bij luisteren naar je lijf.
Vind jij het lastig om te voelen waar jij zit in je zenuwstelsel?
Misschien herken je wel dat je vaak “aan” staat, snel overprikkeld bent of je juist regelmatig leeg en futloos voelt. En vraag je je af: hoe kom ik weer terug bij mezelf? Terug naar rust, verbinding en energie?
In een gratis Weer in Balans-gesprek kijken we samen waar jij nu staat, hoe jouw autonome zenuwstelsel omgaat met stressregulatie én wat jij nodig hebt om weer terug te schakelen naar ontspanning en herstel.
🧘♀️ Praktisch, helder en afgestemd op jouw leven.
📍 Buiten in de natuur of online, wat jij prettig vindt.
📅 Boek eenvoudig via de link hieronder.
👉 Plan hier jouw gratis Weer in Balans-gesprek
Gun jezelf dat moment van aandacht. Je lijf weet de weg – ik help je om weer contact te maken.